Class 10 Science Chapter 8 জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে ?
এই পোষ্টটোত দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞান পাঠ্যপুথিৰ Chapter 8 জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে ? পাঠটোৰ পাঠৰ ভিতৰৰ প্ৰশ্নসমূহ আৰু অনুশীলনীৰ প্ৰশ্নবোৰৰ সমাধান লাভ কৰিব। অন্য পাঠৰ অনুশীলনীবোৰৰ সমাধান পাবলৈ তলত দিয়া লিংকত ক্লিক কৰিব।
প্ৰতিটো পাঠৰ MCQs আৰু সমাধান পাবলৈ ইয়াত ক্লিক কৰিব - MCQs.
দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞানৰ পাথ্যপুথিত থকা পাঠসমূহ হ'ল - ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া আৰু সমীকৰণ (Chemical Reactions and Equations), এছিড, ক্ষাৰক আৰু লৱণ (Acids, Bases and Salts), ধাতু আৰু অধাতু (Metals and Non-Metals), কাৰ্বন আৰু তাৰ যৌগ (Carbon and its Compounds), মৌলৰ পৰ্যাবৃত্ত শ্ৰেণীবিভাজন (Periodic Classification of Elements), জীৱন প্ৰক্ৰিয়া (Life processes), নিয়ন্ত্ৰণ আৰু সমন্বয় (Control and Coordination), জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে? (How do Organisms Reproduce?), বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ (Heredity and Evolution), পোহৰ- প্ৰতিফলন আৰু প্ৰতিসৰণ (Light - Reflection and Refraction), মানুহৰ চকু আৰু বাৰেবৰণীয়া পৃথিৱী (Human Eye and Colourful Worlds), বিদ্যুৎ (Electricity), বিদ্যুৎ প্ৰবাহৰ চুম্বকীয় ক্ৰিয়া (Magnetic Effects of Electric Current), শক্তিৰ উৎসসমূহ (Sources of Energy), আমাৰ পৰিবেশ (Our Environment), প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ ব্যৱস্থাপনা (Management of Natural Resources)।
Solutions for Class 10 Science Chapter 8 in Assamese Medium
- Class 10 Science Chapter 8 Page No. 128
- Class 10 Science Chapter 8 Page No. 133
- Class 10 Science Chapter 8 Page No. 140
- Class 10 Science Chapter 8 Page No. 141
- Class 10 Science Chapter 8 অনুশীলনী
- Class 10 Science Chapter 8 অতিৰিক্ত প্ৰশ্ন
Class 10 Science Chapter 8 Page No. 128
পাঠভিত্তিক প্রশ্নাৱলীৰ উত্তৰঃ
1. প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াত DNA প্ৰতিলিপিৰ আৱশ্যক কি?
উত্তৰঃ প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াত DNA ৰ প্ৰতিলিপিকৰণ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ। প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ অৰ্থ হৈছে আন শব্দত সন্তান জন্ম দিয়া আৰু DNA ৰ প্ৰতিলিপিয়ে মাতৃ আৰু পিতৃৰ জিনৰ তথ্য তেওঁলোকৰ সন্তানলৈ প্ৰদান কৰে। যৌন প্রজননত শুক্রাণু আৰু ডিম্বাণুৱে DNA দ্বাৰাই চৰিত্ৰসমূহ স্থানান্তৰিত কৰে আৰু নতুনকৈ গঠন হোৱা যোজন কোষত পিতৃ-মাতৃ উভয়ৰে চৰিত্ৰৰ মিলন ঘটে, যাৰ বাবে উত্তৰ পুৰুষত পিতৃ-মাতৃ উভয়ৰে বা পিতৃ বা মাতৃৰ চৰিত্ৰবিলাক প্রকাশ হোৱা দেখা যায় আৰু সেই কার্য কৰে প্রধানতঃ DNA এ। DNA ৰ এটা প্রধান বৈশিষ্ট্য হ'ল যে DNA এ প্রতিলিপি গঠন কৰিব পাৰে। অর্থাৎ DNA ৰ নিচিনা হুবহু একে DNA গঠন হ'ব পাৰে। সেই কাৰণে জীৱৰ মাজত প্ৰকাৰণ দেখিবলৈ পোৱা যায়। সেয়েহে প্রজননত DNA প্রতিলিপি আৱশ্যকতা বহুতে বেছি।
2. প্রজাতিৰ কাৰণে ভিন্নতা প্রয়োজন কিন্তু ব্যক্তিৰ কাৰণে গুৰুত্বপূর্ণ নহয় কিয়?
উত্তৰ: পৰিৱৰ্তিত পাৰিপার্শ্বিক অৱস্থাৰ সৈতে কোনো প্রজাতিয়ে নিজক খাপ খুৱাই চলিবৰ বাবে ভিন্নতা গুৰুত্বপূর্ণ। যেনে উষ্ণতাৰ যথেষ্ট বৃদ্ধি বা হ্রাস, জলভাগৰ উচ্চতা উঠা-নমা হোৱা ইত্যাদি। ধৰা হল, এটা জীৱই ২০-৪০ ডিগ্রী চেলচিয়াছ উষ্ণতা সহ্য কৰিব পাৰে। যদি ইয়াতকৈ বেছি বা কম হয় তেতিয়া জীৱই বসবাস কৰাত অসুবিধা পায় আৰু এই জীবৰ কিছুমান প্রজাতিয়ে এই পবিৱর্তন সমুহ সহ্য কৰিব পাৰে তাকে প্রজাতিৰ ভিন্নতা বোলে। যি প্ৰজাতিয়ে এই পৰিৱৰ্তন সহ্য কৰিব পাৰে সেইবোৰে নিজৰ বংশ বৃদ্ধি কৰিব পাৰিব বা পৃথিৱীত জীয়াই থাকিব পাৰিব, যাৰ বাবে ভিন্নতাৰ আৱশ্যক হয় আৰু এই ভিন্নতাৰ সৃষ্টি হ'ব পাৰে DNA পৰিৱর্তনৰ ফলত।
আনহাতে, ব্য়ক্তিৰ বাবে তেনে নহয় বা ভিন্নতাৰ প্ৰয়োজন নাই। ব্যক্তিএজনে তেওঁৰ অন্যান্য গুণসমূহ যেনে মানৱতা, সাহস, বুদ্ধিমত্তা, নীতিৰ মূল্য আদিৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত হয়। এই সকলোবোৰ মৌলিক বৈশিষ্ট্য বিভিন্ন ব্যক্তিৰ মাজত পোৱা যায় আৰু প্ৰজাতিৰ পাৰ্থক্যতকৈ অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ। সেয়েহে প্রজাতিৰ কাৰণে ভিন্নতা প্রয়োজন কিন্তু ব্যক্তিৰ কাৰণে গুৰুত্বপূর্ণ নহয়।
Class 10 Science Chapter 8 Page No. 133
প্রশ্নাৱলীৰ উত্তৰঃ
1. দ্বি-খণ্ডন বা দ্বি-বিভাজন আৰু বহু বিভাজনৰ মাজৰ প্রভেদ কি কি?
উত্তৰ: দ্বি-খণ্ডন বা দ্বি-বিভাজনত পিতৃ-মাতৃ কোষটোৰ পৰা প্রায় সমান আকাৰৰ দুটা অপত্য কোষৰ সৃষ্টি হয়, কিন্তু বহু বিভাজন প্রক্রিয়াত পিতৃ-মাতৃ কোষৰ পৰা অসংখ্য অপতা জীৱৰ সৃষ্টি হ'ব পাৰে।
2. যদি কোনো জীৱই ৰেণুৰদ্বাৰা বংশ বিস্তাৰ কৰে তেতিয়া ই কেনেদৰে লাভান্বিত হ'ব?
উত্তৰ: যদি কোনো জীৱ ৰেণুৰ দ্বাৰা বংশ বিস্তাৰ কৰে, সেইবোৰৰ ক্ষেত্রত ৰেণুৰ পৰাই অপতা জীৱৰ সৃষ্টি হয়। তেতিয়া সেয়া এক বিশেষ ধৰণৰ প্ৰজননৰ প্ৰক্ৰিয়া। ৰেণু হৈছে এক প্ৰকাৰৰ বীজ বা কোষ, যাৰ পৰা নতুন জীৱ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। এই প্ৰক্ৰিয়া, সাধাৰণতে, সৰল আৰু মিঠা পৰিবেশত সম্পন্ন হয়, যেনে পাণী, মাটি বা বায়ুৰ পৰা। যেতিয়াই ৰেণুটোৱে অনুকূল পৰিৱেশ পায় তেতিয়াই ৰেণুৰ অংকুৰণ ঘটি নতুন জীৱৰ সৃষ্টি হয়। সেয়েহে ৰেণুৰ দ্বাৰা বংশ বিস্তাৰৰ ক্ষেত্ৰত জীৱটো বিশেষকৈ পৰিবেশৰ অনুকূল অৱস্থাৰ বাবে লাভান্বিত হয়।
3. উচ্চ খাপৰ জীৱই কিয় পুনৰজীৱন পদ্ধতিৰে নতুন জীৱৰ সৃষ্টি কৰিব নোৱাৰে তাৰ কাৰণ দৰ্শাৱ পাৰিবানে?
উত্তৰ: উচ্চ খাপৰ জীৱ সাধাৰণতে পুনৰজীৱন পদ্ধতিৰে নতুন জীৱৰ সৃষ্টি কৰিব নোৱাৰে, কাৰণ তেওঁলোকৰ কোষৰ এক বিশেষ ধৰণৰ গঠন আৰু উন্নতি হৈছে। উচ্চ খাপৰ জীৱৰ শৰীৰৰ কোষৰ বিশেষত্ব হৈছে, সিহঁতৰ কোষৰ বিভাজন আৰু পুনৰ গঠন সীমিত থাকে। এই জীৱবোৰৰ কোষবোৰ বিশেষ ৰূপত সজ্জিত আৰু পৰিণত থাকে, যাৰ ফলত পূৰ্ণাংগ অঙ্গ বা অংশৰ পুনৰ গঠন সহজে নহয়।
তদুপৰি, উচ্চ খাপৰ জীৱৰ বিভিন্ন অঙ্গ-প্রত্যঙ্গৰ বিশেষ কাৰ্য থাকে, আৰু এই অঙ্গবোৰৰ পুনৰ গঠন প্ৰায়েই অসম্ভৱ বা অত্যন্ত কঠিন। উদাহৰণস্বৰূপে, মাকৰ অঙ্গ-প্রত্যঙ্গৰ ক্ষতি হলে সেয়া সঠিকভাবে পূৰ্ণৰূপে মূৰে মূৰে সজ্জিত নোহোৱাকৈ সজাই উঠা কঠিন। সেয়ে, উচ্চ খাপৰ জীৱৰ ক্ষেত্ৰত পুনৰজীৱন পদ্ধতিৰ পৰা পূৰ্ণৰূপে বাচি থকাৰ ক্ষমতা সীমিত থাকে।
4. বিশেষ কিছুমান উদ্ভিদৰ উৎপত্তিৰ বাবে কিয় আংগিক বিস্তাৰণ প্ৰয়োগ কৰা হয়?
উত্তৰ: যিবিলাক উদ্ভিদে বীজৰ সৃষ্টি কৰিব নোৱাৰে আৰু যদি বীজৰ সৃষ্টি হয় তথাপিও সেই বীজৰ পৰা নতুন উদ্ভিদৰ সৃষ্টি নহয় তেনেবোৰ উদ্ভিদৰ ক্ষেত্ৰত আংগিক বিস্তাৰণ প্ৰয়োগ কৰা হয়। যেনে -কল, আঙুৰ ,আলু, ৰজনীগন্ধা, গোলাপ , নাশপাতি, জবা , নেমুটেঙা, আদা,আপেল ইত্যাদি ।
5. প্রজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ এটা অংশ হিচাপে ডি. এন. এ. (DNA) ৰ প্রতিলিপিকৰণ কিয় প্রয়োজন?
উত্তৰ: ডি.এন.এ. (DNA) ৰ প্রতিলিপিকৰণ প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ এক অত্যন্ত গুৰুত্বপূর্ণ অংশ, কাৰণ ই নতুন কোষবোৰত সঠিক জিনগত তথ্য প্ৰদান নিশ্চিত কৰে। DNA প্রতিলিপিকৰণ মানে হ'ল এডাল DNA ৰ পৰা হুবহু একে DNA ৰ গঠন হোৱা প্রক্রিয়া। DNA এ সকলো জীৱৰ ক্ষেত্ৰতে পিতৃ-মাতৃৰ চৰিত্ৰ, প্ৰজননৰ সময়ত পিতৃ-মাতৃৰ পৰা সন্তানলৈ স্থানান্তৰিত কৰে। সতি-সন্ততিয়ে DNA লাভ কৰে জনন কোষৰ মাধ্যমত। এই DNA ত পিতৃ বা মাতৃৰ চৰিত্ৰ সঞ্চিত হৈ থাকে। DNA প্রতিকৃতিকৰণ হয় বাবেই সন্তানে পিতৃ বা মাতৃৰ কোষত থকা DNA ৰ নিচিনা একে DNA লাভ কৰে। সেয়েহে DNA প্রতিকৃতিকৰণ প্রজনন প্রক্রিয়াৰ এটা অংশ বুলি ক'ব পৰা যায়।
Class 10 Science Chapter 8 Page No. 140
প্রশ্নাৱলীৰ উত্তৰঃ
1. নিষেচন আৰু পৰাগযোগৰ পাৰ্থক্য কেনেধৰণৰ?
উত্তৰ: কোনো ফুলৰ পৰাগধানীৰ পৰা পৰাগৰেণু গর্ভমুণ্ডলৈ স্থানান্তৰিত হোৱাকে পৰাগযোগ, আনহাতে নিষেচনত পুংজনন কোষ আৰু স্ত্রী জনন কোষৰ মিলন ঘটে আৰু যোজন কোষৰ সৃষ্টি হয়। কিন্তু পৰাগযোগত যোজন কোষৰ সৃষ্টি নহয়। পৰাগযোগৰ বাবে কিছুমান বাহক যেনে- বতাহ, পানী, প্রাণী ইত্যাদিৰ আৱশ্যক হয়, কিন্তু নিষেচনত সেইবোৰৰ আৱশ্যকতা নাথাকে।
পৰাগযোগৰ উদাহৰণ: সুৰ্যমুখী ফুল
নিষেচনৰ উদাহৰণ: আপেল গছ
2. শুক্রাশয় আৰু প্রষ্টেট গ্রন্থিৰ ভূমিকা কি?
উত্তৰ: শুক্ৰধাৰে এবিধ ক্ষাৰকীয় ৰস নিঃসৰণ কৰে, য'ত ফ্ৰুক্ট'জ শৰ্কৰা থাকে আৰু প্রষ্টেট গ্রন্থিয়েও এবিধ ক্ষাৰকীয় ৰস নিঃসৰণ কৰে। এই দুয়োবিধ ৰসে লগ লাগি শুক্রাণুৰ গতিপথত সহায় কৰে আৰু শুক্রাণুক পুষ্টিৰ যোগান ধৰে।
3. কৈশোৰ কালত ছোৱালীৰ দেহত কেনেধৰণৰ পৰিবৰ্ত্তন দেখা যায়?
উত্তৰ: কৈশোৰ কালত ছোৱালীজনীৰ শৰীৰত বহুতো শাৰীৰিক আৰু মানসিক পৰিৱৰ্তন হয়, যাক সাধাৰণতে "বয়ঃসন্ধি" বুলি কোৱা হয়। একে সময়তে, শাৰীৰিক আৰু মানসিক পৰিৱৰ্তন সংঘটিত হয়। তলত কেইটামান গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন উল্লেখ কৰা হ'লঃ
1. শাৰীৰিক পৰিবর্তনঃ
স্তনৰ বৃদ্ধিৰ আৰম্ভণিঃ কৈশোৰৰ আৰম্ভণিৰে পৰা স্তনবোৰ লাহে লাহে বৃদ্ধি পায় আৰু অধিক দৃশ্যমান হয়।
শৰীৰৰ পৰিৱৰ্তনঃ ছোৱালীৰ শৰীৰত পেশী আৰু চৰ্বি বৃদ্ধি পায়। বিশেষকৈ কঁকাল আৰু কঁকাল অঞ্চলত চৰ্বিৰ সঞ্চয় বৃদ্ধি পায়, যাৰ ফলত শৰীৰৰ আকাৰ সলনি হয়।
ঋতুস্ৰাৱঃ ঋতুস্ৰাৱ হৈছে এগৰাকী মহিলাৰ জীৱনৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰ্যায়। ঋতুস্ৰাৱ সাধাৰণতে 12-13 বছৰ বয়সৰ ভিতৰত আৰম্ভ হয়, কিন্তু বিভিন্ন ছোৱালীৰ বাবে সময়কাল বেলেগ বেলেগ হ "ব পাৰে।
বৃদ্ধিৰ হাৰঃ কৈশোৰ কালত উচ্চতা আৰু শৰীৰৰ দৈৰ্ঘ্য দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পায়। বিশেষকৈ 10-14 বছৰ বয়সৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ উচ্চতা বৃদ্ধি হোৱাটো বেছি দেখা যায়।
চুলিৰ বৃদ্ধিঃ বাহুৰ তলত, নিতম্বত আৰু ছোৱালীৰ গোপনীয় অংশত চুলি ৰঙা আৰু ডাঠ হৈ পৰে। লগতে, মূৰৰ চুলিও ডাঠ আৰু দীঘল হ "ব পাৰে।
ছাল আৰু মুখমণ্ডলৰ পৰিৱৰ্তনঃ কৈশোৰ কালত ছালত অধিক তেল উৎপন্ন হয়, যাৰ ফলত মুখত ফোঁহা বা দাগ দেখা দিব পাৰে।
2. মানসিক আৰু সামাজিক পৰিবৰ্ত্তনঃ
মুখ্য হৰমোনাল পৰিবৰ্ত্তন: ইষ্ট্ৰ'জেন আৰু প্ৰ'জেষ্টেৰ'ন হৰমোনৰ বৃদ্ধি, যাৰ ফলত মানসিক আৰু অনুভূতিক পৰিবৰ্ত্তন ঘটে। এই সময়ত ছোৱালী অস্থিৰতা, আবেগিক পৰিবৰ্ত্তন আৰু সামাজিক পৰিসৰত শ্বার্থ-বিশ্বাস আৰু চিন্তা-ধাৰাৰ পৰিবৰ্ত্তন অনুভৱ কৰিব পাৰে।
আত্মবিশ্বাসৰ বৃদ্ধি আৰু পৰিৱর্তিত পৰিসৰ: কৈশোৰ কালত ছোৱালীৰ দৃষ্টিভংগী আৰু চিন্তা-ধাৰাৰ বিকাশ ঘটে। তেনে পৰিসৰে ছোৱালী নিজস্ব পৰিচয় আৰু সামাজিক পৰিসৰে বিচাৰ কৰি ব্যক্তিগত চিন্তা আৰু চিন্তা-ধাৰাৰ বিকাশ ঘটায়।
সম্পৰ্ক আৰু আবেগিক পৰিৱৰ্ত্তন: এই সময়ত ছোৱালী প্ৰেম, আকৰ্ষণ, আৰু সম্পর্কৰ বিষয়ে নতুন দৃষ্টিভংগী গঢ়ে।
4. মাতৃদেহত ভ্ৰূণকোষে কেনেকৈ পুষ্টি লাভ কৰে?
উত্তৰ: মাতৃদেহত ভ্ৰূণকোষে পুষ্টি লাভৰ প্ৰধান উৎস হৈছে প্লেচেণ্টা , যাক "গৰ্ভৰ ঝিলিকাৰ" বুলিও কোৱা হয়। প্লেচেণ্টা মাকৰ গৰ্ভত থকা ভ্ৰূণৰ সৈতে সংযুক্ত থাকে আৰু ইয়াৰ জৰিয়তে মাকৰ ৰক্ত সঞ্চালন আৰু ভ্ৰূণৰ ৰক্ত সঞ্চালনৰ মাজত এক সংযোগ স্থাপন হয়। এই সংযোগৰ জৰিয়তে ভ্ৰূণ মাকৰ পৰা প্ৰয়োজনীয় পুষ্টি আৰু অক্সিজেন লাভ কৰে।
5. যদি মহিলা এগৰাকীয়ে কপাৰ-টি (Copper-1) ব্যৱহাৰ কৰে, তেতিয়া ই যৌন ৰোগ সঞ্চাৰণ প্রতিৰোধ হ'বনে।
উত্তৰ: যদি মহিলাগৰাকীয়ে কপাৰ-টি ব্যবহাৰ কৰে, তেতিয়া ই যৌন ৰোগ সঞ্চাৰণ প্রতিৰোধ নকৰে। এই পদ্ধতিয়ে মাত্র গর্ভধাৰণত বাধা দিয়ে।
Class 10 Science Chapter 8 Page No. 141
অনুশীলনীৰ উত্তৰঃ
1. অযৌন প্রজননৰ মুকুলোদ্দগম সংঘটিত হয়-
(ক) এমিবাত
(খ) ইষ্ট
(গ)প্লাজম'ডিয়ামত
(ঘ)লেইচ্মেনিয়াত
উত্তৰ: (ক) ইষ্ট।
2. তলৰ কোনটো মানুহৰ দেহৰ স্ত্রীজনন অংগ নহয়?
(ক)ডিম্বাশয়
(খ)জৰায়ু
(গ)শুক্ৰবাহী নলী
(ঘ)ফেলোপিয়ান নলী।
উত্তৰ: (গ) শুক্ৰবাহী নলী।
3. পৰাগধানীত পোৱা হয়-
(ক)বেটুপাত
(খ)ডিম্বক
(গ)স্ত্ৰীকেশৰ
(ঘ)পৰাগ ৰেণু
উত্তৰ: (ঘ) পৰাগ ৰেণু
4. দীর্ঘচ্ছেদত এপাহ ফুলৰ চিত্ৰ আঁকি বিভিন্ন অংশসমূহ চিহ্নিত কৰা।
5. অযৌন প্রজনন প্রক্রিয়াতকৈ যৌন প্রজনন প্রক্রিয়াৰ সুবিধাসমূহ কি কি?
উত্তৰ: অযৌন প্রজননতকৈ যৌন প্রজনন প্রক্রিয়াৰ সুবিধাসমূহ হ'ল-
(i) যৌন প্রজননত পুং আৰু স্ত্রী জনন কোষৰ মিলন ঘটে। পুং আৰু স্ত্রী জনন কোষত বেলেগ বেলেগ চৰিত্র সন্নিবিষ্ট থাকে, যাৰ বাবে সতি-সন্ততিৰ ক্ষেত্ৰত প্রকাৰণ দেখিবলৈ পোৱা যায়।
(ii) যৌন প্রজনত সৃষ্টি হোৱা জীৱৰ প্ৰজাতিসমূহৰ মাজত প্রকাৰণ দেখিবলৈ পোৱা যায়, যিয়ে বিৱর্তনত সহায় কৰে।
6. মানুহৰ শুক্রাশয়কেইটাই কি কি কাম কৰে?
উত্তৰ: শুক্রাশয়ৰ প্রধান কাম হ'ল শুক্রাণুজনন প্রক্রিয়াৰ দ্বাৰা শুক্রাণুৰ সৃষ্টি কৰা। ইয়াৰ উপৰি শুক্রাশয়ত টেষ্ট'ষ্টেৰণ হৰম'ন নিঃসৰণ হয়, যিয়ে পুৰুষৰ গৌণ যৌন চৰিত্ৰৰ বিকাশত সহায় কৰে।
7. ঋতুস্রাৱ কিয় হয়।
উত্তৰ: যদি ডিম্বাণুৰ নিষেচন নঘটে তেতিয়া জৰায়ুৰ আচ্ছাদকখন ভাঙি যায় যাক ৰক্ত আৰু শ্লোষ্মা হিচাপে যোনি পাথেদি বাহিৰ হৈ যায়। ইয়াকে ঋতুস্ৰাৱ বোলে। ডিম্বাণুৰ নিষেচন নোহোৱাৰ বাবেই ঋতুস্ৰাৱ হয়।
৪. বিভিন্ন প্রকাৰৰ গৰ্ভনিৰোধ পদ্ধতিসমূহ কি কি?
উত্তৰ: বিভিন্ন প্রকাৰৰ গৰ্ভনিৰোধক পদ্ধতিসমূহ হ'ল-
(1) প্রতিৰোধক পদ্ধতি (Barrier metal)। এই পদ্ধতিত শুক্রাণুক স্ত্রী-জনন তন্ত্রত প্রৱেশ বাধা দি ৰখা হয়।
কনডম: এই পদ্ধতি ব্যবহাৰৰ ফলত শুক্রাণু স্ত্রী-জনন তন্ত্ৰত সোমাব নোৱাৰে তাৰ উপৰি কনডমে যৌন সংক্রমিত যোগক বাধা দি ৰাখিব পাৰে। (2) ৰাসায়নিক পদ্ধতি: স্ত্রীসকলে টেবলেট, জেলী, পেষ্ট শুক্রাণুনাশক আদি ব্যৱহাৰ কৰিও গর্ভধাৰণ প্রতিৰোধ কৰিব পাৰে। যেনে- অৰেল কন্ট্রাচেপটিভ।
(3) ইনট্রা ইউটেৰাইন কন্টাচেপটিও পদ্ধতি: (IUCD): এই পদ্ধতিত কপাৰ-T ক জৰায়ুত প্রতিস্থাপন কৰি গর্ভধাৰণ বাধা দিয়া হয়।
(4) বন্ধ্যাকৰণ পদ্ধতি:
(i) ভেচেক্ট'মি (Vasectomy): এই প্রক্রিয়াত পুৰুষৰ শুক্রবাহী নলী কাটি গাঁঠি মাৰি ৰখা হয়।
(ii) টিউবেক্টমি (Tubectomy): এই পদ্ধতিত স্ত্রীৰ ফেল'পিয়ান এটা অংশ কাটি গাঁঠি মাৰি ৰখা হয়।
9. এককোষী আৰু বহুকোষী জীৱৰ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ অযৌন আৰু যৌন প্রজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ কৌশলসমূহ কেনেধৰণৰ।
উত্তৰ: এককোষী আৰু বহুকোষী জীৱত ঘটা অযৌন প্রজননৰ বিভিন্ন কৌশলসমূহ হ'ল-
অযৌন প্রজনন- এই পদ্ধতিত জনন কোষৰ মিলন নোহোৱাকৈ এটা জীৱনৰ পৰা অপত্য জীৱৰ সৃষ্টি হয়। অযৌন প্রজনন তলত দিয়া পদ্ধতিসমূহেৰে সাধিত হয়-
(a) দ্বিখণ্ডন বা বিভাজন: এই পদ্ধতিত মাতৃকোষটোৰ কোষকেন্দ্রটো প্রথমে এমাইট'ছিছ কোষবিভাজনৰ দ্বাৰা দুটা ভাগত ভাগ হয় আৰু পিছত কোষপ্রৰসখিনি দুভাগ হৈ দুটা অপত্য কোষৰ সৃষ্টি হয়। যেনে- বেক্টেৰিয়া আৰু আদ্যপ্রাণীৰ দৰে এককোষী জীৱসমূহে এই প্রক্রিয়াৰে বংশ বৃদ্ধি কৰে।
(b) বিভংগন: বহুকোষী সুত্রাকাৰ শেলাই আদিৰ দেহ কোনো আঘাতজনিত কাৰণত কিছুমান খণ্ডই বিভক্ত হ'লে পিছত প্রতিটো খণ্ডই কোষবিভাজনৰ দ্বাৰা অপত্য উদ্ভিদদেহৰ সৃষ্টি কৰে। যেনে- সর্পিল শেলাই।
(c) পুনৰ জীৱন: ভিন্ন অংগবিশিষ্ট বহুত জীৱই সিহঁতৰ দেহৰ কোনো অংগৰ পৰাই অপত্য জীৱৰ উৎপত্তি কৰিব পাৰে। যদি কোনো এটা জীৱৰ কিবা কাৰণত কাটি বা ভাগি বহুত টুকুৰা টুকুৰ হয়, তাৰে কিছুমানৰ পৰা পৃথককৈ পুনৰ একোটা অপত্য জীৱৰ সৃষ্টি হয়। যেনে- প্লেনেৰিয়া, হাইড্রা ইত্যাদি।
(d) মুকুলোদগমঃ এই প্রক্রিয়াত মাতৃকোষৰ কোষবোৰৰ কোনো অংশৰ পৰা মুকুল সৃষ্টি হয় আৰু মুকুলটোৰ লাহে লাহে বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰে আৰু এটা সময়ত মুকুলটো মাতৃকোষৰ পৰা পৃথক হয় আৰু এই মুকুলৰ পৰাই শেষত অপত্য জীৱন সৃষ্টি হয়। যেনে- ইষ্ট, হাইড্রা ইত্যাদি।
(e) আংগিক বিস্তাৰণ: বিভিন্ন সপুষ্পক উদ্ভিদৰ মূল, কাণ্ড আৰু পাতৰ বিভিন্ন অংশৰ পৰা মুকুল আৰু মূল উৎপন্ন হয়। এই পদ্ধতিৰেও নতুন উদ্ভিদৰ সৃষ্টি হয় আৰু এই প্রক্রিয়াকে আংগিক বিস্তাৰণ বোলে। যেনে- দুপৰটেঙা, গোলাপ ইত্য়াদি।
কৃত্রিম পদ্ধতিৰেও, অর্থাৎ জোৰা কলম আৰু তৰপীয়া পদ্ধতি প্রয়োগ কৰিও অপত্য জীৱৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰি।
যৌন প্রজনন: যৌন প্ৰজননত দুজন পিতৃ-মাতৃৰ পৰা আনুবংশিক সামগ্ৰীৰ সংমিশ্ৰণ জড়িত থাকে, যাৰ ফলত এক অনন্য আনুবংশিক সাজ-সজ্জাৰ সৈতে সন্তান জন্ম হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াটোৱে আনুবংশিক বৈচিত্ৰ্য নিশ্চিত কৰে, যিটো এটা প্ৰজাতিৰ অভিযোজন আৰু জীয়াই থকাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ।
10. প্রজনন প্রক্রিয়াই কোনো প্রজাতিৰ জীৱৰ আৱাদীৰ স্থিতি কেনেকৈ ৰক্ষাত সহায় কৰে?
উত্তৰ: আৱাদী বৃদ্ধি কৰাৰ পদ্ধতি হ'ল প্রজনন। জীৱৰ প্রজননৰ ফলতে আৱাদীৰ বৃদ্ধি হয়। আৱাদীৰ জন্মৰ লগে লগে মৃত্যুও ঘটে। সেয়েহে জন্ম আৰু মৃত্যু সমতা ৰক্ষা কৰে প্রজননে। যদি প্রজনন নঘটে আৰু আৱাদীৰ মৃত্যু ঘটি থাকে তেনেহ'লে জীৱৰ সংখ্যা হ্রাস পাব আৰু আবাদীব স্থিতি ৰক্ষা নহয়। প্রজননৰ বাবেই মৃত্যুৰ হোৱা সত্ত্বেও জীৱৰ সংখ্যা হ্রাস হোৱা নাই। এইদৰেই প্রজননে আবাদীৰ স্থিতি সঠিক কৰি ৰাখে।
11. গর্ভনিৰোধ পদ্ধতি অৱলম্বন কৰাৰ কাৰণ কি
উত্তৰ: গৰ্ভনিৰোধ ব্যৱহাৰ কৰাৰ এটা প্ৰাথমিক কাৰণ হ'ল গৰ্ভধাৰণ প্ৰতিৰোধ কৰা, বিশেষকৈ যেতিয়া ব্যক্তি বা দম্পতী ব্যক্তিগত, আৰ্থিক বা স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত সন্তানৰ বাবে সাজু নহয়।
